Bij de overname van een bedrijf speelt de financiering van die overname een belangrijke rol. Linksom of rechtsom: er zal betaald moeten worden. Als je rondloopt met het idee om een bedrijf te kopen, vraag jij je misschien af wat het overnemen van een bedrijf kost. Dat ligt er maar net aan wat je van plan bent natuurlijk en hoe de verkoper zijn prijs heeft bepaald. Die heeft daarvoor verschillende mogelijkheden, waarover ik een aparte blog heb geschreven. Je leest ‘m hier. In deze blog staat het financieren van een bedrijfsovername centraal.
In sommige gevallen wordt een bedrijfsovername volledig door eigen middelen gefinancierd. Ik zie dat vooral strategische kopers een overname vaak betalen vanuit hun eigen cash- positie of financieringslijn. Ze hebben bijvoorbeeld al een goedlopend bedrijf waarmee ze een flinke winst hebben behaald. Die winst kunnen ze gebruiken om een overname te doen.
De meeste mensen hebben het geld voor een bedrijfsovername echter niet op de plank liggen. Er komen verschillende vragen op bij aspirant-kopers: Kan ik geld lenen voor een bedrijfsovername? Hoeveel kan ik lenen? Heb ik eigen vermogen nodig voor de financiering van een bedrijf? Wat moet ik allemaal aanleveren om voor een lening in aanmerking te komen?
Er zijn verschillende mogelijkheden om een bedrijfsovername te financieren. Het is belangrijk om vroeg in het proces na te gaan welke dat zijn en of die mogelijkheden ook voor jou als koper openstaan. Je wilt niet dat jouw droomdeal afketst omdat je de financiering niet rond krijgt.
Soorten financieringen bij een bedrijfsovername
Ik neem een aantal mogelijkheden met je door:
- Banklening
- Gefaseerde overdracht/vendor loan
- Earn-out regeling
- Particuliere investeerder/private equity fondsen
A. Banklening
De meest bekende vorm van financiering is de banklening. Banken bieden verschillende soorten leningen aan zoals bedrijfskredieten of overname financieringen. Om een lening te krijgen moet je over het algemeen een ondernemersplan aanleveren met daarin opgenomen een financieringsplan. De meeste banken gaan ervan uit dat je ook eigen middelen inbrengt, bij overnames is dat zo’n 40-50%. Ervaring leert dat banken maximaal 3 maal EBITDA (bedrijfsresultaat vóór rente belastingen en afschrijvingen) van het voorgaande jaar financieren.
Verder kijkt de bank naar jouw achtergrond, ze willen natuurlijk zo goed mogelijk inschatten of jij in staat bent de schuld ook weer af te lossen. Wanneer je kiest voor een banklening, wil de bank in kwestie ook graag dat de overige financiën via hen lopen. Facturatie, salariëring, eigenlijk alles breng je onder bij die bank. Op die manier krijgen zij een gevoel bij wat er speelt in de onderneming. Wanneer iemand al een bedrijf heeft dat bij een bank is ondergebracht, heeft diegene zelf vaak al contact met een accountmanager. Als dat niet zo is, weet ik de juiste ingang bij een bank te vinden en voer ik ook wel gesprekken samen met of namens de koper.
B. Gefaseerde overdracht/vendor loan
Het gebeurt regelmatig dat de verkopende partij een lening verstrekt aan de koper. Dit zie ik
bijvoorbeeld wanneer een medewerker van een bedrijf in wil stappen, maar te weinig eigen middelen heeft. Er wordt dan een regeling getroffen waarbij de koper het afgesproken bedrag in fases aflost. De verkoper is dan blij dat zijn bedrijf wordt voortgezet door iemand die weet
van de hoed en de rand. Zo’n vendor loan straalt overigens ook vertrouwen uit: de verkoper heeft kennelijk alle vertrouwen in deze overname, anders zou hij niet akkoord gaan met zo’n constructie. Een eventueel restbedrag zou daardoor mogelijk makkelijker te lenen zijn bij een bank.
C. Earn-out regeling
Bij een earn-out regeling ga je pas (een deel van de koopsom) aflossen wanneer je van tevoren afgesproken omzet- of winst of andere doelen behaalt. Deze regeling zie ik vooral wanneer een groot verschil van inzicht is over de te verwachten resultaten. De verkoper verwacht dat de omzet sterk gaat stijgen, terwijl de koper wat behoudender is. Het is lastig hard te maken dat de omzet uit het verleden ook in de toekomst behaald zal worden. Het is wel de verwachting, maar zeker weten doe je het niet. Het voordeel voor de koper is dat er in eerste instantie dus een lagere koopsom voldaan hoeft te worden en er extra betaald wordt als de resultaten ook zijn gerealiseerd.
D. Particuliere investeerder/Private equity fondsen
Particuliere investeerders zijn vaak (oud)ondernemers die bereid zijn geld in een onderneming te steken in ruil voor een aandeel in die onderneming. Zij helpen op deze manier vooral starters. Behalve geld biedt zo’n investeerder ook ervaring en kennis. Vanuit zijn ondernemerservaring kan hij adviseren bij de dagelijkse gang van zaken om je te helpen een vliegende start te maken. Daarnaast zijn er in Nederland zo’n 150 private equity fondsen. Deze fondsen zijn continu op zoek naar manieren om hun geld te beleggen. Ze investeren in bedrijven om deze te helpen groeien en verkopen jaren laten hun aandelen voor een hoger bedrag.
Investeerders vind je niet zomaar. Over het algemeen lopen mensen niet te koop met hun kapitaal. Doordat ik inmiddels een groot netwerk heb opgebouwd, weet ik welke investeerders ik kan benaderen voor welke bedrijven. Ik heb regelmatig gesprekken met dat soort partijen en de laatste jaren ook wel deals gedaan met investeerders. Ik weet welke investeerders waarop letten. Veel investeringsfondsen hebben een specifieke focus. Een bepaalde grootte bijvoorbeeld en een capabel management, zodat ze kunnen doorgroeien.
Een bedrijf overnemen zonder eigen vermogen, kan dat?
Wanneer je geen eigen vermogen hebt, wordt het financieren van een bedrijfsovername 
lastiger, maar niet onmogelijk. Zoals hierboven al genoemd zou een zogenaamde vendor loan uitkomst kunnen bieden. Daarnaast zou je kunnen denken aan de 3F’s: Friends, Family en Fools. Misschien is er iemand in je omgeving bereid om te investeren in jouw plannen. Overwaarde op je woning wordt ook gezien als eigen vermogen, dus ook daar is nog een
mogelijkheid. Het geeft de bank een stukje zekerheid wanneer de getaxeerde waarde van je woning hoger is dan je hypotheek. Datzelfde geldt als je al een goedlopend bedrijf hebt. Op basis van dat bedrijf zou je dan een aanvullende financiering kunnen krijgen.
Verschilt de financiering per branche?
Retail heeft het de laatste jaren wel wat lastiger. Online winkelen heeft een grote vlucht genomen en de huidige energiecrisis heeft op veel winkeliers ook een grote impact. Toch is het geen wet van Meden en Perzen dat de ene branche makkelijker gefinancierd wordt dan de andere. Financiers zullen altijd kijken naar de markt op dat moment.
Wat is de beste vorm van financiering bij een bedrijfsovername?
Daar is geen eenduidig antwoord op te geven, behalve dan dat een combinatie van verschillende financieringen over het algemeen het beste uitpakt. Het is een kwestie van kijken wat bevalt en wat past. Misschien ga je uiteindelijk in zee met een andere partij dan je van tevoren gedacht had. Welke vorm van financiering je ook kiest, de partij in kwestie zal er altijd wat voor terug willen zien. Om voor financiering in aanmerking te komen, moet je aardig wat stukken aanleveren en zaken op een rijtje hebben. Een financieringsmemorandum met daarin de jaarrekening, je klantenbestand, de ontwikkelingshistorie en -prognose zijn zo al een aantal zaken die in me opkomen.
Tegenwoordig worden er ook steeds vaker vragen gesteld over duurzaamheid. Je wil natuurlijk beslagen ten ijs komen. Door mijn jarenlange ervaring heb ik al een heleboel constructies gezien en weet ik welke gegevens belangrijk zijn voor een financier. Ik kan je ideeën en adviezen geven en je in contact brengen met de juiste personen. In je eentje kan het erg lastig zijn de financiering voor een bedrijfsovername rond te krijgen als je de ingangen niet kent.
Denk je erover om een bedrijf over te nemen en kun je daarbij hulp en advies gebruiken? Neem dan gerust contact met mij op! Meer weten over bedrijfsovernames? Lees dan ook mijn andere blogs!
