De persoonlijke en zakelijke impact van deze verschuiving
De stap van directeur-grootaandeelhouder (DGA) naar minderheidsaandeelhouder kan om meerdere redenen een logische zijn. De afgelopen jaren heb ik dit meerdere keren gezien en begeleid, bijvoorbeeld in sectoren als IT, zorg en medische praktijken. Private equity en strategische partijen spelen hierbij vaak een grote rol. Het is een belangrijke strategische beslissing die zowel financieel als emotioneel impact heeft. In deze blog deel ik mijn inzichten en ervaringen over wat deze transitie voor jou kan betekenen.
Achtereenvolgens komen de volgende onderwerpen aan de orde:
- Verandering in leiderschapsrol en verantwoordelijkheden
- Emotionele impact: loslaten van controle
- Financiële onafhankelijkheid en nieuwe doelen stellen
- Communicatie tussen oud en nieuw management
- Behouden van invloed als minderheidsaandeelhouder
Verandering in leiderschapsrol en verantwoordelijkheden
Als DGA heb je jarenlang de volledige controle gehad over alle aspecten van je bedrijf. Van de grote strategische beslissingen tot de dagelijkse gang van zaken – alles kwam bij jou terecht. Wanneer je ervoor kiest om een groot deel van je bedrijf te verkopen en minderheidsaandeelhouder te worden, verandert je rol enorm. Hoewel je financieel meestal goed wordt gecompenseerd, geef je een groot deel van je beslissingsbevoegdheid op.
Dat weet je van tevoren, maar het ervaren is iets heel anders. Het is belangrijk om je hierop voor te bereiden en te bedenken wat het met je doet wanneer je de uiteindelijke beslissingen over wat misschien nog steeds als jouw bedrijf voelt, door een ander genomen worden.
Aan de andere kant: de overnamepartij kan zaken overnemen zoals marketing, financiële administratie en personeelszaken. Voor veel ondernemers is dat een opluchting, omdat het de mogelijkheid geeft om zich volledig te focussen op aspecten van het ondernemen die vaak als leuker of interessanter worden ervaren. De randzaken worden van je overgenomen.
Toen ik een klant begeleidde die zijn bedrijf verkocht maar minderheidsaandeelhouder bleef, merkte hij dat hij meer tijd en ruimte had voor nieuwe projecten. Hij werd niet meer belast met de administratieve rompslomp die nu eenmaal onderdeel is van ondernemen.
Emotionele impact: loslaten van controle
Een van de grootste uitdagingen waar ik ex-DGA’s mee zie worstelen, is het loslaten van de controle. Ze hebben jarenlang elke beslissing genomen en ineens zijn ze niet meer de enige die aan het roer staat. Het is soms lastig hiermee om te gaan.
Een klant van mij bleef na de verkoop aan als vestigingsdirecteur binnen het bedrijf. Hij merkte al snel dat hij geen zeggenschap meer had over waar de winst van de onderneming naartoe ging of hoe toekomstige investeringen werden gemaakt. Ondanks de financiële voordelen, frustreerde het gebrek aan invloed hem behoorlijk.
Het is dus belangrijk om jezelf af te vragen: hoe comfortabel ben ik met het afstaan van deze controle? Het kan een enorme opluchting zijn, maar ook emotioneel uitdagend.
Financiële onafhankelijkheid en nieuwe doelen stellen
Na de verkoop verandert niet alleen je rol, maar ook je financiële situatie. Vaak biedt deze transitie een flinke financiële buffer. Dat is voor veel DGA’s een belangrijke reden om deze stap te zetten. Je koopt in feite een stuk financiële vrijheid, je pensioen is in één klap geregeld.
Maar als je nog lang niet aan je pensioen toe bent, kan het een beetje zoeken zijn naar nieuwe doelen. Het is belangrijk om vooruit te kijken en te bepalen wat je wilt doen met die financiële onafhankelijkheid. Misschien ga je investeren in andere bedrijven of wil je meer tijd doorbrengen met andere projecten, zonder je zorgen te maken over pensioen en randzaken. Het is belangrijk om een plan te hebben dat past bij je nieuwe rol. Ondernemers die hun bedrijf deels verkopen, vinden het soms lastig om nieuwe doelen te stellen. Een mogelijkheid is om samen een nieuw investeringsplan op te stellen dat helemaal past bij de nieuwe situatie.
Communicatie tussen oud en nieuw management
Bij een succesvolle transitie van DGA naar minderheidsaandeelhouder hoort duidelijke communicatie met de nieuwe eigenaar. In veel gevallen blijft de DGA betrokken bij de onderneming, maar verandert de besluitvorming. Als je bijvoorbeeld met private equity of strategische partijen te maken krijgt, kunnen er andere prioriteiten ontstaan.Ik begeleidde eens een ondernemer die zijn bedrijf verkocht aan een grotere groep. Ze voegden zijn bedrijf samen met andere bedrijven binnen de groep. Dat leidde tot zakendoen met nieuwe inkooppartijen. Dat kan een beetje schuren. Ook kan het zijn dat verantwoordelijkheden verschuiven. Het is belangrijk om vanaf het begin duidelijke afspraken te maken om te voorkomen dat verschillende belangen botsen.
Behouden van invloed als minderheidsaandeelhouder
Wanneer je minder aandelen bezit, betekent dit niet dat je helemaal geen invloed meer kunt uitoefenen. In de aandeelhoudersovereenkomst leg je duidelijke afspraken vast. Zo kun je strategische invloed behouden, ook als je niet langer de dagelijkse leiding hebt.
Ook kun je je zegje doen in de aandeelhoudersvergadering. Daar krijgt iedereen de kans van zich te laten horen. En wanneer je jarenlang een bedrijf geleid hebt en de (lokale) markt goed kent, zullen nieuwe eigenaren graag gebruik maken van je ervaring en expertise.
Overnemende partijen werken vaak met clausules zoals lock-up periodes of early leaver bepalingen. Dit houdt in dat je je aandelen voor een bepaalde periode niet mag verkopen, dan wel tegen een lagere prijs. Verlaat je het bedrijf eerder, dan kan dit financieel nadelig zijn. Het is daarom belangrijk om goed te begrijpen wat dit voor jou betekent. Toen een voormalig klant zich wilde laten uitkopen, vroeg hij mij om advies. Vanwege een early leaver bepaling zou hij dit tegen ongunstige voorwaarden moeten doen. Uiteindelijk is er besloten dat het beter was om de periode uit te dienen, zodat hij geen geld misliep. Uiteraard is dit per persoon verschillend. Wanneer je voor je gevoel in een onhoudbare situatie zit die nog behoorlijk lang gaat duren, kan het verstandiger zijn om eieren voor je geld te kiezen. Je haalt dan niet het maximale financiële rendement, maar bent wel weer vrij.
Van DGA naar minderheidsaandeelhouder? Bereid je goed voor!
De stap van DGA naar minderheidsaandeelhouder is een grote beslissing, zowel strategisch als financieel. Het vraagt om een duidelijke visie op je nieuwe rol, goede afspraken met het nieuwe management en een realistisch financieel plan. Met de juiste voorbereiding en begeleiding kan deze verandering echter veel voordelen bieden.
Ben je benieuwd naar wat deze transitie voor jou kan betekenen?
Neem contact met me op voor persoonlijk advies of lees verder in mijn andere blogs over bedrijfsovername en strategie. Bijvoorbeeld De overnameprijs van je bedrijf bepalen of Je bedrijf verkopen, hoe gaat dat?
